فرضیه ای در باب خودکشی هدایت

صادق هدایت، بزرگ نویسنده‌ی ایران در نوزدهم فروردین در پاریس خودکشی کرد. افرادی که با تاریخ ایران باستان و الهیات زرتشتی آشنایند می‌دانند که نوزدهم فروردین روزی است مقدس. نوزدهم فروردین خورشیدی، روز فروردین از ماه فروردین گاهشمار باستانی - زرتشتی ایران است و جشن فروردینگان. جشنی که برای بزرگداشت فروهر و روان رفتگان برگزار می‌شود.

با توجه به علاقه هدایت به ایران باستان و ترجمه آثاری چون  گزارش گمان شکن و کارنامه اردشیر پاپکان و از طرفی برنامه‌ریزی قبلی برای خودکشی ، چندان دور از ذهن نخواهد بود که هدایت دانسته نوزدهم فروردین را برای آزاد کردن فروهرش انتخاب کرده است. حتی اگر انتخاب روز موعد تصادفی باشد، هم نشینی این دو رخداد از بازی‌های نغز چرخ فلک  است. 

صادق هدایت و ما

از زندگی هدایت چه می‌آموزیم؟ اگر بخواهیم به سبک تسلی بخشی‌های فلسفه با زندگی صادق هدایت مواجه شویم، چه چیزی از زندگی هدایت باعث تسلی ما می‌شود؟ دو گزاره در مورد صادق هدایت صادق اند:
اول  زندگی هدایت، شکست یک زندگی بود. هنگامی که نامه‌های هدایت به حسن شهید نورایی را می‌خوانیم، بیشتر و بیشتر با درد و رنج هدایت آشنا می‌شویم. از بی پولی مزمن اش تا سر و صدای دائمی، از حس تنهایی عمیقش تا نا‌امیدی اش از مام میهن. 
دوم صادق هدایت اثرگذارترین و مهم‌ترین داستان نویس ایرانی است و هر داستان نویس ایرانی پیش از هرچیزی، باید نسبت خود را با او مشخص سازد.
وقتی به این دو گزاره در کنار یکدیگر می‌نگریم، درمی‌‎یابیم که چقدر زندگی هدایت تسلی بخش است. هدایت مسیح  بود که بر صلیب شد تا کفاره نا‌امیدی  نویسندگان بعدی را بدهد. هدایت  هم خودش را کشت و هم خودکشی را.

گنج پارسی: ایام شمایید!

نوروز بمانید که ایّام شمایید 

آغاز شمایید و سرانجام شمایید

آن صبح نخستین بهاری که به شادی

می آورد از چلچله پیغام، شمایید

آن دشت طراوت زده آن جنگل هشیار 

آن گنبد گردننده ی آرام شمایید

خورشید گر از بام فلک عشق فشاند

خورشید شما ، عشق شما ، بام شمایید

نوروز کهنسال کجا غیر شما بود ؟

اسطوره ی جمشید و جم و جام شمایید

عشق از نفس گرم شما تازه کند جان 

افسانه ی بهرام و گل اندام شمایید

هم آینه ی مهر و هم آتشکده ی عشق

هم صاعقه ی خشم ِ بهنگام شمایید

امروز اگر می چمد ابلیس، غمی نیست 

در فنّ کمین حوصله ی دام شمایید

گیرم که سحر رفته و شب دور و دراز است

در کوچه ی خاموش زمان، گام شمایید

ایّام به دیدار شمایند مبارک 

نوروز بمانید که ایّام شمایید

 بانو پیرایه یغمایی